Kom over de Brug

Thema: studiesucces vergroten

 

Op de ORD2019 presenteren onderwijsonderzoekers hun werk. Het thema dit jaar is Onwijs Onderwijs! In dat onwijs onderwijs proberen we de kloof tussen onderzoek en praktijk te dichten door een brug te slaan tussen het onderzoek gepresenteerd op de ORD en het onderwijsveld. Om dit handen en voeten te geven heeft de ORD al een aantal jaren een extra programmaonderdeel ‘KOM OVER DE BRUG’. In dit onderdeel wordt vooral vanuit best practices gekeken naar hoe we het onderwijs op basis van onderzoek en in samenwerking met onderzoekers verder kunnen ontwikkelen, verbeteren en vernieuwen.

 

Dit jaar is het onderwerp van het KOM OVER DE BRUG-programma van de ORD2019: Het vergroten van studiesucces.

 

Veel onderwijsinstellingen hebben de ambitie om leerlingen en studenten succesvoller te laten studeren. Succesvoller wordt dan gedefinieerd als vermindering van studievertraging en studie-uitval. Onderwijsinstellingen baseren zich daarbij onder meer op wetenschappelijke literatuur en leiden daaruit onderwijskundige ontwerpprincipes af voor hun maatregelen en activiteiten. Er worden veel ervaringen opgedaan in uiteenlopende onderwijssectoren en het KOM OVER DE BRUG programma biedt een platform voor uitwisseling en het opdoen van nieuwe inzichten.

 

Het programma heeft uiteenlopende werkvormen, zoals een tweetal rondes met interactieve workshops waarin best practices worden gepresenteerd, en een afsluitende paneldiscussie waarin workshopsleiders en deelnemers aan het programma de discussie met elkaar voeren. Het programma start met een keynote die de verschillende aspecten van studiesucces belicht. Hieronder vindt u meer informatie over het programma.

 

Het ‘KOM OVER DE BRUG’-programma vindt plaats op donderdag 27 juni, parallel aan de ORD-onderzoekssessies.

Programma

 

08.00 - 09.00OntvangstOU Tent
09.00 - 10.00Keynote Ellen Klatter: De slalom van studiesuccesOU Bologna BG BOL
10.00 - 10.30OchtendpauzeOU Tent
10.30 - 12.30Workshopronde 1
12.30 - 13.30LunchOU Tent
13.30 - 15.30Workshopronde 2
15.30 - 16.00MiddagpauzeOU Tent
16.00 - 17.30PaneldiscussieOU Bologna BG BOL
19.00 Diner & feestOU Tent

Workshops

 

Ronde 1 (10.30 - 12.30)
Hoe bevorder je effectieve leerstrategieën in het hoger onderwijs?Peter VerkoeijenMilton Keynes BG Lounge
Gepersonaliseerd leren: de weg naar succes?Andrea Klaeijsen, Benjamin PhilippethOU Bologna BG Seneca
Ronde 2 (13.30 - 15.30)
Onderwijs met effect Annelies van der Graaf, Frowine den OudendammerOU Bologna BG La Cour
Activerende didactiek als motor voor studiesuccesDominique SluijsmansOU Bologna BG Seneca
Van sleutels naar aanpak: geleerde lessen en dilemma’sMarcel van der Klink, Mieke Koeslag-Kreunen, Nicole TheunissenMilton Keynes BG Lounge

Keynote: De slalom van studiesucces

Ellen Klatter

 

Gaat het gesprek over studiesucces, dan buitelen termen over elkaar als rendement, persoonsvorming, kwaliteit van onderwijs, diversiteit en inclusie, of studenttevredenheid. In deze lezing bespreek ik de paradox die in dergelijke gesprekken vaak naar voren komt.

De vele onderwerpen rondom studiesucces laten zien dat onderwijs een complex proces is; er moet gewerkt worden aan zowel kwalificering, als socialisering en subjectivering. Deze perspectieven laten zich tot op heden moeilijk verenigen in de term studiesucces, waarbij het diplomarendement de belangrijkste outputmaat lijkt te zijn. In deze lezing ga ik in op de rol van docenten, studenten en managers in deze paradox, en welke bijdrage onderzoek naar studiesucces kan bieden.

Workshop 1. Onderwijs met effect

Annelies van der Graaf en Frowine den Oudendammer

 

‘Meer nadruk op persoonlijke groei en het geluk van studenten’

‘Gebruik het functioneren van succesvolle ouderejaars als voorbeeld’

‘Plan de herkansingen in de zomer’

‘Besteed aandacht aan de ontwikkeling van studievaardigheden’

 

Een greep uit de ideeën die studenten en medewerkers invulden tijdens de online brainstorm over de volgende vraag: ‘Wat kunnen wij doen om succesvol studeren te bevorderen?’

 

Tijdens deze workshop delen we hoe we werken aan de Ontwerpprincipes voor het onderwijs bij Hogeschool Leiden. Bij de totstandkoming van onze ontwerpprincipes hebben we onderzoek gedaan naar ideeën van onze medewerkers en studenten en we hebben literatuuronderzoek gedaan naar effectieve interventies die actief en succesvol studeren bevorderen. Nu we bezig zijn met de onderwijsontwikkeling die voortkomt uit die ontwerpprincipes, willen we de aanwezige kennis en ervaring in de hogeschool delen en aan elkaar verbinden. Vanaf september 2019 starten we twee netwerken op waarin docenten met elkaar onderzoek doen naar het effect van hun eigen onderwijs. Het opzetten van de netwerken is nu in volle gang.

 

We willen graag in gesprek over onderzoek naar eigen onderwijs: welke onderzoeksvragen willen docenten beantwoord zien, hoe maken we de transfer van onderzoeksresultaten naar de praktijk, wie zijn binnen een school/opleiding nodig om veranderingen in het onderwijs tot stand te brengen?

Workshop 2. Hoe bevorder je effectieve leerstrategieën in het hoger onderwijs?

Peter Verkoeijen

 

Zowel wetenschappelijke onderzoek als observaties van docenten en studieloopbaanbegeleiders suggereren dat studenten in het hoger onderwijs tijdens hun zelfstudie vaak gebruik maken van suboptimale leerstrategieën. Dit is een probleem omdat het gebruik van dit soort leerstrategieën samenhangt met problemen op het gebied van studiesucces. Tijdens deze workshop ga je eerst ervaren of je in staat bent om effectieve leerstrategieën te onderscheiden van minder effectieve leerstrategieën. Daarna staan we stil bij de vraag waarom studenten in het hoger onderwijs vaak suboptimale leerstrategieën gebruiken. Vervolgens bespreek je in subgroepen wat je zou kunnen doen om het gebruik van effectieve leerstrategieën te bevorderen.

Workshop 3. Gepersonaliseerd leren: de weg naar succes?

Andrea Klaeijsen en Benjamin Philippeth

 

In alle onderwijssectoren staat gepersonaliseerd leren in de belangstelling. Scholen en opleidingsteams zijn of gaan er mee aan de slag, laten zich inspireren door voorbeelden, stellen kritische vragen of hebben zo hun bedenkingen. Binnen het practoraat Gepersonaliseerd Leren van ROC Leeuwenborgh kijken we naar het wie, wat en hoe van Gepersonaliseerd Leren, en naar het waarom: wat valt er te ontdekken over de samenhang tussen Gepersonaliseerd Leren en studiesucces? Helpt het bijvoorbeeld om verzuim tegen te gaan? In de workshop nemen we u mee in onze ontdekkingstocht. We delen onze inzichten en vraagstukken en nodigen u uit om interactief mee te denken en ervaringen te delen.

Workshop 4. Activerende didactiek als motor voor studiesucces

Dominique Sluijsmans

 

Activerende didactiek is een actueel thema in de hele onderwijskolom omdat het sterk bepalend is voor het studiesucces van leerlingen en studenten. Activerende didactiek is van belang tijdens contacturen en – minstens zo belangrijk – tijdens (begeleide) zelfstudie. Activerende didactiek is effectief als studenten ook daadwerkelijk worden geactiveerd: zij zijn aan het werk en worden aangezet tot denken. In deze workshop gaan we aan de slag met een aantal bewezen effectieve strategieën om leerlingen en studenten actief te laten leren. Deelnemers worden uitgenodigd de waarde ervan voor hun eigen praktijk te onderzoeken.

Workshop 5. Van sleutels naar aanpak: geleerde lessen en dilemma’s

Marcel van der Klink, Mieke Koeslag-Kreunen en Nicole Theunissen

 

Er zijn tal van inzichten die behulpzaam zijn om te zorgen dat studenten meer succesvol kunnen studeren. Echter, een enkele maatregel is zelden echt effectief. Zuyd Hogeschool werkt met vijf sleutels (inrichtingsprincipes) die aan alle facetten van het onderwijs raken en met een instellingsbreed programma om opleidingen te ondersteunen. In deze workshop gaan we in op de sleutels, de opzet van het programma en de resultaten ervan. Wij delen onze ervaringen met u, maar bieden ook ruimte om uw eigen ervaringen en vragen met ons te delen om zo tot meer inzicht te komen in wat wel of niet werkt en waarom dat zo is.